Samenvatting
Het Wachttorengenootschap leert tegenwoordig dat Jezus Michaël de aartsengel is, en zegt zich hierbij op de bijbel te baseren. Wanneer de argumenten die het Genootschap aanvoert echter nader bekeken worden, blijken deze tegenstrijdig en inconsequent, niet in overeenstemming met de grondtekst, en derhalve niet steekhoudend te zijn. Ook bleek men vroeger al in onzekerheid te verkeren over de identiteit van Michaël, en geloofde men geruime tijd dat het de paus was!
1. Argumenten die de Wachttoren aanvoert 2. Redenen waarom de Wachttorenargumenten niet juist zijn 3. Wat zegt de bijbel over Jezus ten opzichte van de engelen? 4. Eerdere Wachttorenvisie op de identiteit van Michaël
Inleiding
Het Wachttorengenootschap ontkent de goddelijkheid van Jezus, in plaats daarvan leert het dat Jezus slechts een geschapen engel is, en wel de aartsengel Michaël. Het boekje Wat leert de Bijbel echt?[1] zegt op blz. 218:
Welnu, wat is dan datgene in de bijbel waaruit zou blijken dat Jezus en Michaël één en dezelfde zijn, en is deze conclusie gerechtvaardigd?
1. Argumenten die de Wachttoren aanvoert
De Wachttoren voert in bovengenoemd boekje 2 argumenten aan voor de bewering dat Michaël Jezus is.
Wachttoren argument #1
Bovenstaand argument is tweeledig: 1: er is maar één aartsengel, en dat is Michaël, 2: de stem van Jezus wordt beschreven als die van een aartsengel, Jezus moet dus wel Michaël zijn.
Wachttoren argument #2
Dit argument zegt eenvoudig: er wordt enerzijds gesproken over Michael en zijn engelen, en anderzijds over Jezus en zijn engelen, er zijn niet twee groepen engelen, dus moeten Jezus en Michaël dezelfde zijn.
Beide argumenten gaan op meerdere manieren mank, zoals hieronder besproken zal worden.
2. Redenen waarom de Wachttorenargumenten niet juist zijn
Reden #1: Zegt de bijbel dat er maar één aartsengel is?
Het woord "aartsengel" (grieks: 'archaggelos') geeft op zichzelf geen enkele aanleiding te denken dat er maar één van zou kunnen zijn. In onze taal komt het begrip "aarts-" in diverse woorden voor, als voorvoegsel dat de hoogste graad aangeeft, bijvoorbeeld "aartvader", "aartsbisschop", "aartsvijand". Wanneer iemand nu zegt "de aartsvader Abraham" zou dit volgens de Wachttoren-logica moeten betekenen dat er maar één aartsvader is. Een ieder zal aanvoelen dat dit niet juist is.
Uit het feit dat het woord "aartsengel" slechts in het enkelvoud in de bijbel voorkomt, zoals het Wachttorengenootschap aangeeft, kan niets worden afgeleid, omdat het woord uberhaupt slechts 2 keer voorkomt. Interessant is het in dit verband op te merken dat in Daniël 10:13 naar Michaël verwezen wordt als "één van de voornaamste vorsten". Hoewel het woord "aartsengel" in deze context niet gebruikt wordt, zijn er klaarblijkelijk dus meerdere engelen met de positie van Michaël.
Opmerkelijk is hierbij ook dat de Wachttoren eerst schreef (m.b.t. Judas 9) dat als "Michaël de aartsengel wordt genoemd" dit "erop [duidt] dat er maar één zo'n engel is", maar vervolgens in het gedeelte van 1 Thessalonicenzen 4:16 zelf in stelt dat Jezus neerdaalt "met de stem van een aartsengel". Dat hier het onbepaald lidwoord "een" wordt gebruikt is te verklaren vanuit het feit dat de er in griekse grondtaal geen onbepaald lidwoord bestaat, en wanneer het bepaald lidwoord ("de" - grieks: "ho") ontbreekt, het hierdoor doorgaans onbepaald wordt, en in het nederlands automatisch als "een" vertaald moet worden. Wederom de Wachttoren-logica volgende, zou het feit er niet over "de aartsengel", maar over "een aartsengel" wordt gesproken dus juist zou betekenen dat er juist wel meerdere aartsengelen zouden zijn!
Uit beide voorbeelden blijkt wel dat de Wachttoren inconsequent redeneert, en conclusies trekt die niet logisch uit de tekst volgen. De bijbel zegt dus niet expliciet dat er maar één aartsengel zou zijn.
Reden #2: Spreekt Jezus met "de stem van een aartsengel"?
Volgens de Wachttorenweergave van 1 Thessalonicenzen 4:16 zal Jezus "uit de hemel neerdalen met een bevelende roep, met de stem van een aartsengel"[. Dus, zo concludeert de Wachttoren na verklaard te hebben dat er maar 1 aartsengel zou zijn, moet Jezus wel zelf de aartsengel Michaël zijn. De gehele tekst van 1 Thessalonicenzen 4:16 luidt(NWV): "Want de Heer zelf zal uit de hemel neerdalen met een bevelende roep, met de stem van een aartsengel en met Gods trompet". Wanneer we nu de Wachttorenredenatie zouden volgen, en het roepen met de stem van een aartsengel Jezus tot een aartsengel zou maken, dan zou het hebben van Gods trompet hem tot God moeten maken. Aangezien de Wachttoren deze conclusie afwijst is men hier dus wederom niet consequent.
Maar er is nog een veel zwaarwegender reden om de Wachttoreninterpretatie af te wijzen, namelijk het gegeven dat de griekse grondtekst niet de conclusie ondersteunt dat het Jezus is die spreekt. Om dit te verduidelijken hoeven we enkel een andere vertaling er naast te leggen. Zo luidt dit gedeelte in de Nieuwe Bijbelvertaling :
Aan de hand van de Kingdom Interlinear (uitgegeven door het Wachttorengenootschap zelf) is te zien dat de grondtekst zegt dat Jezus komst vergezeld gaat van een signaal, het roepen van een aartsengel en het klinken van Gods trompet, en niet dat het Jezus is die roept met de stem van een aartsengel[2]. De betekenis die de Wachttoren dus in deze tekst wenst te leggen is onjuist!
Reden #3: Zijn Jezus en Michaël dezelfde omdat ze beiden engelen aanvoeren?
De Wachttoren zei: "De bijbel heeft het dus zowel over Michaël en „zijn engelen“ als over Jezus en „zijn engelen“ ... Aangezien nergens uit Gods Woord blijkt dat er in de hemel twee legers van getrouwe engelen zijn — een onder aanvoering van Michaël en een ander onder aanvoering van Jezus — is de logische conclusie dat Michaël niemand minder is dan Jezus Christus in zijn hemelse positie.".
Bovenstaand argument is verbazingwekkend oppervlakkig. De bijbel geeft vele malen aan dat alle engelen van God zijn. Jakob zag in een droom "Gods engelen omhoog gaan en afdalen" (Genesis 28:12), een tekst waar Jezus op zinspeelt in Johannes 1:52 als hij ook over "de engelen van God" spreekt. Lukas 12:8,9, 15:10, en diverse andere teksten spreken over "Gods engelen". Zouden we nu de Wachttoren moeten geloven, dan zouden óf Jezus, Michaël en God dezelfde moeten zijn, omdat engelen klaarblijkelijk niet tegelijk van God, van Jezus en van Michaël kunnen zijn, óf zouden er toch meerdere groepen engelen zijn met verschillende loyaliteit.
Het antwoord is veel eenvoudiger: er is sprake van relatieve posities, en Michaël en zijn engelen zijn dus zelf ondergeschikt aan Jezus. Dit is geheel in overeenstemming met hetgeen de apostel Petrus schrijft, dat "de engelen, machten en krachten aan hem onderworpen zijn." (1 Petrus 3:22). De conclusie van de Wachttoren is dus, ondanks wat men zelf beweert, verre van logisch!
3. Wat zegt de bijbel over Jezus ten opzichte van de engelen?
In plaats van Jezus gelijk te stellen aan een engel, getroost de schrijver van de brief aan de Hebreeën zich juist veel moeite om het punt duidelijk te maken dat Jezus van een geheel andere orde is dan welke engel dan ook, dus inclusief de aartsengel Michaël. Zo wordt van Jezus gezegd:
Het onderscheid tussen Jezus en de engelen kan niet scherper getekend worden, "van de engelen zegt Hij dit, maar van de Zoon iets geheel anders". De Wachttorenleer dat Jezus en Michaël dezelfde zouden zijn is bijbels gezien volkomen onhoudbaar. Jehovah's Getuigen die desondanks wensen vol te houden dat Jezus wél de aartsengel Michaël is, doen dit niet op basis van het bijbels verslag, maar omdat ze meer waarde hechten aan wat de Wachttorenorganisatie over de bijbel zegt, dan aan wat de bijbel zelf leert.
4. Eerdere Wachttorenvisie op de identiteit van Michaël
De verwarring van het Wachttorengenootschap over de identiteit van Michaël en Jezus is overigens niet recent. Zo geloofde men geruime tijd dat Michaël en zijn engelen de Paus in Rome en zijn bisschoppen voorstelden.[3]. Ook meende men oorspronkelijk dat Abaddon, 'de vorst van de macht van de lucht' dezelfde is als Satan, terwijl men nu leert dat Abaddon ook een andere naam is voor Jezus![4]. Daar het Wachttorengenootschap klaarblijkelijk moeite heeft het onderscheid te maken tussen Jezus en de paus, en in staat is Jezus met Satan te verwarren, zou een ieder zich derhalve serieus dienen af te vragen of het deze organisatie een betrouwbare gids is om mensen uit te leggen wie Jezus Christus werkelijk is...